Houten huisjes, gedeelde moestuinen, een klimmuur, picknicktafels, banken uit recupmateriaal, een plein voor activiteiten zoals dans en sport: dat zijn enkele van de tijdelijke proefinrichtingen die de Maatschappij voor Stedelijke Inrichting (MSI) eind mei zal voorstellen. Ze zijn het resultaat van het inspraaktraject dat de MSI organiseerde om input te krijgen voor de denkoefening over de inrichting van de openbare ruimte van Usquare.brussels, het reconversieprogramma voor de voormalige Fritz Toussaintkazerne in Elsene.
Midden december, midden januari, midden februari en begin maart had de MSI omwonenden, initiatiefnemers van tijdelijke projecten en studenten die actief zijn op de site van de voormalige Fritz Toussaintkazerne uitgenodigd voor vier online inspraakavonden in het kader van de ontwikkelingsfase van de herinrichting van de 18.000 m2 openbare ruimte op de site. De MSI kreeg de taak om de reconversie van de kazerne (project Usquare.brussels) te coördineren. Het wil deze stakeholders heel concreet betrekken bij de inrichting van deze ruimte, voorafgaand aan de gebruikelijke wettelijke informatie- en overlegfase tijdens de indieningsperiode van het aanvraagdossier voor de stedenbouwkundige vergunning.
Deze vier workshops telden elke keer een zestigtal deelnemers. Ze vonden plaats in een zeer aangename en constructieve sfeer. Tijdens de eerste workshop (met deelnemers aan de tijdelijke projectfase See U) en de tweede workshop (met omwonenden en studenten) werd een voorontwerp voor de inrichting van de openbare ruimte gepresenteerd door de architecten-stedenbouwkundigen van het bureau Anyoji-Beltrando, dat de MSI heeft aangesteld voor het ontwerp en de opvolging van de realisatie van de openbare ruimte van Usquare.brussels. Tijdens de derde workshop kwamen de deelnemers met voorstellen voor de tijdelijke inrichting en activiteiten die getest konden worden. En tijdens de vierde workshop konden ze stemmen om de voorstellen voor concrete realisaties (inrichtingen en activiteiten) in volgorde van voorkeur te rangschikken. Er kwamen meer dan 70 voorstellen binnen tijdens de workshops:
• 17 overlapten elkaar of konden worden ingedeeld bij andere voorstellen;
• 13 konden niet worden gerealiseerd binnen de beschikbare termijn tot eind mei en/of het beschikbare budget;
• 18 stemden overeen met inrichtingen, activiteiten of programma’s die het team van See U al aan het ontwikkelen was voor de lente en zomer van 2021;
• er resteerden dus 26 concrete voorstellen waarover de deelnemers konden stemmen.
Op basis van dit inspraakproces en de rangschikking door de deelnemers selecteerde de MSI een vijftiental proefopstellingen die passen binnen het budget van 32.000 euro. Deze zullen worden gebouwd of aangelegd door het team van See U, dat verantwoordelijk is voor het tijdelijke gebruik van deze site dat de MSI heeft mogelijk gemaakt, en door de tijdelijke gebruikers van de ruimte (See Users). Deze modules worden eind mei opgeleverd en tijdens de hele zomer van 2021 getest. Op basis daarvan kunnen de architecten-stedenbouwkundigen van het bureau Anyoji-Beltrando het project voor de inrichting van de openbare ruimte aanpassen aan het gebruik dat ze hebben geobserveerd. In het najaar van 2021 is een nieuwe participatieve workshop gepland om een collectieve en gedeelde evaluatie te maken van de modules en activiteiten die tijdens de zomer van 2021 hebben plaatsgevonden.
Gilles Delforge, directeur van de MSI, vertelt dat hij “verheugd is over de zeer constructieve aanpak tijdens de vier co-constructieve workshops. Ik bedank de deelnemers van harte voor hun beschikbaarheid, betrokkenheid en verbeelding. Voor de MSI was het geen optie om de openbare ruimte van Usquare.brussels te ontwikkelen zonder vooraf de mening te vragen van omwonenden, ‘See Users’, studenten en personeelsleden van de VUB en ULB, aangezien zij na de reconversie van de oude kazerne de toekomstige gebruikers zullen zijn. Het zeer aangename en efficiënte verloop van deze vier avonden heeft de MSI opnieuw bevestigd in haar streven om te innoveren en om de stakeholders te betrekken in de manier waarop ze grote projecten aanstuurt voor stadsvernieuwing en voor de bouw van regionale voorzieningen in het Brussels Gewest.”
Het ontwerp van de openbare ruimte is een belangrijke stap voor Usquare.brussels. Die zal immers van invloed zijn op de originele uitstraling van de toekomstige nieuwe wijk en op de levenskwaliteit en de coherentie tussen de geplande onderdelen: gezinswoningen; voorzieningen voor academische activiteiten, ondernemerschap en innovatie; studentenwoningen; en gedeelde en lokale diensten.
Edouard Meier, verantwoordelijke van See U, zegt dat hij “heel gelukkig is dat de wijk een nieuwe fase ingaat. Nadat we een aanbod hebben opgezet dat de interesse van de omwonenden opwekte voor de ruimte en voor zijn gebruikers, kunnen we nu samen nadenken over de activiteiten en diensten die vanaf deze zomer te vinden zullen zijn op de site.”
Architect-stedenbouwkundige Yannick Beltrando, dienstverlener van de MSI voor het ontwerp van de toekomstige openbare ruimte van Usquare.brussels, preciseert dat “de werkzaamheden in de workshops en de concrete uitvoering in voorjaar 2021 een aantal functies hadden: invulling van het jaarprogramma van See U, gezamenlijk nadenken over het gebruik van de openbare ruimte op termijn en het testen van de activiteiten die deze ruimte kunnen verlevendigen.”
