Usquare.brussels is niet zomaar een simpel infrastructuurproject van de Vrije Universiteit Brussel (VUB ) en de Université Libre de Bruxelles (ULB). Vanaf de eerste studies had dit project een onderzoeks- en onderwijsdoel. Docenten, onderzoekers en studenten in architectuur, stedenbouw en stedelijk onderzoek, maar ook in engineering, economie en management hebben meegewerkt aan de reconversie van deze historische site in een open en duurzame ruimte waarin de uitdagingen van circulaire economie en hernieuwbare energie een plaats hebben. Dit exemplarische initiatief maakt van Usquare een levend laboratorium voor de universiteitscampussen en Brussel.
Op deze site gaan de VUB en de ULB drie ruimten ontwikkelen: een academische ruimte, een ruimte voor ondernemerschap en een ruimte voor innovatie.
De academische pool
Het Instituut voor gevorderde studies BrIAS
In de zuidelijke vleugel van de site (gebouw B) is het Brussels Institute for Advanced Studies (BrIAS), een incubator van ideeën die zal focussen op urgente thema’s rond duurzame ontwikkeling. Het instituut wil onderzoekers, kunstenaars en ontwerpers uit de hele wereld aantrekken om vrij samen te werken. Het BrIAS biedt zijn fellows beurzen en huisvesting aan voor verblijven tot maximaal 10 maanden. Het geeft voorrang aan onderzoek met een sterke maatschappelijke impact en steunt onderzoekers in ballingschap of internationale samenwerkingen.
USET: interdisciplinair onderzoek ten dienste van stedenbouw en economische weerbaarheid
Het gerenoveerde centrale gebouw (A) biedt plaats aan het onderzoekscentrum USET (Urban and Socio-Environmental Transformations Research Hub). Dit centrum verenigt meer dan 100 onderzoekers uit allerlei disciplines rond stedelijke en sociaal-ecologische kwesties alsook duurzame financiering. Het doel is om samenwerkingen tussen disciplines en faculteiten te bevorderen en de uitdagingen rond stedenbouw en economische weerbaarheid aan te pakken. USET versterkt zo de collectieve onderzoekscapaciteiten van beide universiteiten, die samen eveneens interdisciplinaire masters aanbieden.
OpenLab: participatief onderzoek
Het OpenLab is een ander sleutelelement van het project. Het stelt een ruimte ter beschikking waarin burgers, organisaties en onderzoekers actief samen kennis produceren. Het idee is om wetenschap en maatschappelijke verwachtingen dichterbij elkaar te brengen via een participatieve methode. Het OpenLab ondersteunt onderzoekers in het uitdenken en beheren van onderzoeksprojecten in verband met de samenleving. Daarnaast biedt het FabLab, dat al op de site is, digitale fabricagetools aan waarvan iedereen kan gebruikmaken.
Europese universitaire allianties
In gebouw C, op de hoek van de Generaal Jacqueslaan en de Kroonlaan, bevinden zich de Europese universitaire allianties CIVIS en EUTOPIA, die de VUB en de ULB verbinden met 19 andere Europese instellingen. Deze allianties faciliteren de mobiliteit van studenten en versterken samenwerkingen op het gebied van onderzoek en innovatie. Dankzij deze initiatieven kunnen studenten hun diploma behalen via een combinatie van studies in verschillende Europese landen. Zo versterken ze hun Europese identiteit en openheid naar de wereld.
Een onderzoekscentrum over Brussel
Tot slot biedt Usquare.brussels ook plaats aan het Brussels Studies Institute (BSI), een interuniversitair coördinatieorgaan voor onderzoek over Brussel. Deze denktank zal de banden tussen het Usquare-ecosysteem en het Brussels Gewest versterken en zo bijdragen aan lokale en internationale wetenschappelijke samenwerkingen.
Innovatie
FabLabs
De FabLabs van de VUB en de ULB zijn actief op het vlak van technische innovatie. Ze faciliteren vernieuwing door toegang te verlenen tot een interdisciplinaire leer- en onderzoeksruimte voor de ontwikkeling van prototypes in verband met digitale fabricage.
Deze voorziening wordt ter beschikking gesteld als een gemeenschapsmiddel en biedt gratis maar gecontroleerde toegang tot tools.
Het FabLab ULB zorgt ervoor dat innovaties worden gedocumenteerd en gedeeld, met name door het onderzoek naar intellectuele eigendom te ontwikkelen en het dan aan te passen aan de huidige situatie.
Meer info over het FabLab ULB en het FabLab VUB.
Meer info over de Brussels University Alliance: https://www.ulb-vub.be/fr/infrastructures/usquare.
Ondernemerschap
Incubator
Om de creatie van een unieke omgeving te vervolledigen waarin onderzoek, verspreiding van universitaire kennis en economische activiteiten samenkomen, wordt op de Usquare-site een incubator opgericht.
Deze plek wordt een waar ontmoetingspunt voor jonge en duurzame ondernemers, is belangrijk voor de dynamiek van de Ecopool van Usquare.brussels en vormt een perfecte aanvulling op de ontwikkeling van de Fablabs van de VUB en de ULB.
Op deze plaats worden vooral de activiteiten van StartLab.Brussels ondergebracht, het resultaat van de recente fusie van de studentenincubators van de VUB en de ULB. Het StartLab heeft een ambitieus project en wil een referentie op Europees niveau worden.
In dit gebouw is er ook plaats voor een academisch centrum in Ondernemerschap voor de teams van de VUB en de ULB.
Dit onderdeel van Usquare geniet financiering van het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling (EFRO).